Gỗ là nguyên liệu thô đa năng và là vật liệu duy nhất tái tạo được. Các công trình bằng gỗ có thể chịu tải tốt, cách nhiệt, cách âm, chống ẩm, chống cháy và tuổi thọ cao.

1. Vật liệu bền vững là gì?

Những thập niên gần đây, hậu quả do ô nhiễm môi trường, sự hủy hoại tài nguyên ngày cảng hiển hiện rõ rệt. Từ đó, khái niệm “vật liệu bền vững” cũng ra đời, sử dụng những loại vật liệu này cũng là hành động thiết thực để bảo vệ trái đất cũng như chính cuộc sống của chúng ta.

Vật liệu bền vững là những chất liệu không gây tác hại đến môi trường sống trong quá trình sản xuất, thi công, ứng dụng và tháo dỡ. Bên cạnh tính thân thiện thì nó còn đảm bảo được tuổi thọ và an toàn cho sức khỏe con người.

Xây dựng là ngành sử dụng khối lượng vật liệu rất lớn, trong đó có các nguồn tài nguyên thiên nhiên như khoáng sản, đất, nước, năng lượng, cây xanh,… Đồng thời, đây cũng là ngành thải ra môi trường một lượng lớn các chất thải, gây hiệu ứng nhà kính, ô nhiễm tiếng ồn,… Vì thế, để góp phần bảo vệ môi trường sống hiện tại và tương lai thì việc sử dụng những loại vật liệu mới, có tính bền vững, hạn chế tàn phá thiên nhiên là điều cấp thiết.

Vật liệu xây dựng bền vững còn được gọi là vật liệu xây dựng xanh có thể được đánh giá dựa trên tổng năng lượng tiêu tốn trong khai thác, vận chuyển, xây dựng, sử dụng, phá dỡ; tổng lượng chất thải, các chất gây ô nhiễm từ các quá trình trên. Vì thế, sử dụng vật liệu bền vững cũng có nghĩa là đang hướng tới giải pháp xây dựng bền vững.

2. Tại sao gỗ được coi là vật liệu bền vững?

Việc tăng tỷ lệ gỗ trong các công trình xây dựng có thể giúp giảm tình trạng sử dụng các vật liệu xây dựng khác như bê tông, thép và gạch - chúng đòi hỏi rất nhiều năng lượng và thải nhiều CO2 trong sản xuất. Vấn đề giảm lượng khí thải carbon trong nền kinh tế cạnh tranh là một kế hoạch dài hạn có lộ trình đến năm 2050 của EU. Vì thế, nền kinh tế này có nhu cầu lớn hơn đối với các nguồn năng lượng tái tạo, sản xuất vật liệu xây dựng tiết kiệm năng lượng, công trình tiết kiệm năng lượng và phương thức vận chuyển năng lượng thấp. Và tất nhiên, đây cũng sẽ không chỉ là hoạch định của EU mà của toàn cầu, khi tình trạng biến đổi khí hậu ngày càng nghiêm trọng.

Trong bối cảnh này thì ngành xây cần giảm lượng khí thải CO2 thông qua việc lựa chọn vật liệu thân thiện môi trường. Tăng cường sử dụng các sản phẩm gỗ là một phần của giải pháp. Hai thập kỷ qua đã chứng kiến sự phát triển nhanh chóng của gỗ trong kiến trúc, nguyên liệu được đưa vào xây dựng những tòa nhà quy mô lớn so với thời gian trước đây.

Sản xuất các sản phẩm từ gỗ không đòi hỏi nhiều năng lượng từ những nguyên liệu khác mà có thể sử dụng chính gỗ để tạo ra năng lượng. Ví dụ như các xưởng cưa ở Thụy Điển dùng 80% năng lượng từ vỏ cây, vỏ bào, chỉ có 20% năng lượng điện (chủ yếu dùng cho sấy ván). Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, lợi ích về khí hậu được gia tăng đáng kể khi sử dụng gỗ để thay thế các vật liệu xây dựng khác trong tòa nhà, 1 mét khối gỗ có thể giảm trung bình 1,6 tấn CO2 trong quá trình sử dụng.

Để xây dựng được một xã hội thân thiện hơn với môi trường thì việc sử dụng hiệu quả năng lượng cũng như tận dụng nguồn năng lượng tái tạo cần được quan tâm hơn nữa. Có thể nhận thấy rõ ràng rằng tất cả các vật liệu đều có một vòng sinh thái duy nhất, trừ gỗ. Thậm chí khi không còn được tái sử dụng thì nó vẫn có thể tạo ra năng lượng thông qua quá trình đốt cháy. Gỗ trở thành nhiên liệu sinh học thay thế nhiên liệu hóa thạch.

Trong lĩnh vực xây dựng và bất động sản thì các tòa nhà mới xây sẽ lựa chọn vật liệu và một quy trình xây dựng có tác động ít nhất với môi trường; những tòa nhà hiện tại thì chỉ có thể tập trung vào sử dụng hiệu quả năng lượng bởi tác động môi trường đã xảy ra trong giai đoạn xây dựng. Tính tới năm 2050, có 80% các tòa nhà đã được xây dựng từ thời điểm hiện tại. Ngay lúc này chúng ta cần có những quyết định phù hợp cho tương lai, trong đó có quyết định ứng dụng vật liệu gỗ trong xây dựng.

Lựa chọn vật liệu, thiết kế và quy trình sản xuất để thích ứng với các điều kiện mới là một thách thức lớn đối với ngành xây dựng. Việc sử dụng nhiều hơn các sản phẩm từ gỗ và kết cấu bằng gỗ sẽ là một phần quan trọng trong định hướng lâu dài này. Ngày nay, gỗ công nghiệp cũng đang phát triển ngày càng đa dạng và được cải tiến không ngừng về chất lượng cũng như thẩm mỹ để trở thành giải pháp hoàn hảo thay thế gỗ tự nhiên hay nhiều vật liệu khác. Chính vì thế, sử dụng loại gỗ này không chỉ làm giảm tình trạng phá rừng mà còn khuyến khích trồng rừng, vừa bảo vệ môi trường vừa đem lại lợi ích kinh tế.

3. Ứng dụng đa dạng của gỗ công nghiệp trong thiết kế nội thất

Gỗ công nghiệp là vật liệu bền vững trong xây dựng nói chung và thiết kế nội thất nói riêng. Hầu hết các hạng mục nội thất trong mọi không gian từ nhà ở đến văn phòng, các công trình công cộng,… đều có thể ứng dụng loại vật liệu này như: bàn, ghế, tủ, giá kệ,… Các loại gỗ công nghiệp đa dạng với nhiều ưu điểm vượt trội, phù hợp cho nhu cầu cuộc sống hiện đại được người sử dụng đánh giá cao, dần thay thế gỗ tự nhiên và các chất liệu khác góp phần giảm thiểu nạn chặt phá rừng, bảo vệ môi trường và xây dựng cuộc sống hòa hợp với tự nhiên.

Trong tương lai, gỗ công nghiệp sẽ được sử dụng rộng rãi hơn nữa khi các loại cốt vật liệu an toàn cho sức khỏe được phát triển (có thể kể đến ván E0, E1) với các tính năng chống ẩm, chống cháy,… cùng nhiều loại bề mặt đa dạng như melamine, HPL, V Số, SGP,…