Vì sao ai cũng thích màu xanh dương nhất? Đây là câu hỏi đã từng khiến các nhà nghiên cứu gần như bỏ cuộc vào năm 1920.

Sự vận động của màu sắc là không ngừng nghỉ, mỗi năm sẽ có một xu hướng về mày sắc nổi lên. Tuy nhiên, thật chậm rãi và bền vững, rõ ràng rằng mọi người đều yêu thích sắc xanh, đặc biệt là xanh dương.  Kết quả này được dựa trên một cuộc khảo sát với 30.000 người tại 100 quốc gia. Điều đó cho thấy rằng sự yêu thích này không bị giới hạn bởi bất kỳ một quốc gia, dân tộc, nền văn hoá, giới tính hay nền chính trị nào.

Không có bất kì một sự kiện nào liên quan đến màu sắc yêu thích này. Sở thích đó hoàn toàn tự nhiên và xuất hiện ngay từ thuở ban đầu.

Theo nghiên cứu của hai nhà tâm lý học người Mỹ Stephen E.Palmer và Karen Schloss trong suốt tám năm qua, câu trả lời không nằm trong ADN của chúng ta. Sở thích về màu sắc của mỗi cá nhân có thể được xác định bằng cách tính trung bình họ thích những đồ vật gắn với màu sắc ấy đến mức độ nào. Ví dụ, cảm xúc của bạn với về màu cam sẽ phụ thuộc vào thái độ của bạn với bí ngô, cột đèn giao thông, mặt trời lúc hoàng hôn cùng những thứ có màu cam khác; còn với màu xanh lá, nó thay đổi tùy vào việc bạn nghĩ gì về cây cỏ, tờ đô la Mỹ, bông cải xanh…

Giáo sư tâm lý học Schloss (ĐH Wisconsin - Madison, Mỹ) giải thích “Hóa ra là nếu nhìn vào tất cả những đồ vật gắn với màu xanh dương, phần lớn chúng đều đem đến cảm giác tích cực. Rất khó nghĩ ra điều gì tiêu cực có màu lam. Nhiều sự vật chúng ta cho là xấu và có màu xanh dương nhưng thực ra không hẳn là màu xanh dương. Chẳng hạn như mốc xanh thực ra nó lại hơi ngả sang màu lục, vết bầm trên da thường có màu tím hoặc là vàng hơn là xanh dương”. Chúng ta thường gắn màu xanh dương với bầu trời và nước- những thứ trung tính hoặc tích cực.

Trong cuộc sống, chúng ta thường gắn màu xanh dương với làn nước trong mát, bầu trời quang đãng. Đặc biệt, trên dải cầu vồng màu lam vẫn được ưa chuộng hơn so với những màu sắc khác. Những mối liên hệ đó không giới hạn ở một khu vực nhất định nào trên địa cầu. “Bầu trời trong và làn nước xanh là những thứ đặc biệt mà chúng ta đều có thể trải nghiệm khắp thế giới. Không quan trọng rằng bạn đang ở đâu, nếu nơi đó là một ngày nắng quang đãng, bầu trời sẽ có màu xanh,  nước trong sẽ ngả màu lam. Giải thích như vậy không có nghĩa là chúng ta phủ nhận tồn tại khác biệt trong văn hóa, nhưng sự áp đảo của những đồ vật màu xanh dương mang ý nghĩa tích cực là điều ít nhiều nhất quán.

Các sắc xanh dương luôn về nhất trong hầu hết các cuộc thăm dò, ngược lại màu vàng đậm gần như luôn xếp hạng chót vì nó lại liên quan đến chất thải. Tuy nhiên, trong khi phần lớn nhân loại thích màu xanh dương, vẫn có một bộ phận đáng kể dân số thích màu đỏ hoặc lục. Điều đáng lưu ý ở đây là không chuyện riêng lẻ nào có thể dự đoán được sở thích màu sắc mà nó tóm gọn của toàn bộ những gì ta trải nghiệm trong suốt cuộc đời.

Các nhà khoa học cũng nhận thấy sự ưa chuộng màu sắc thay đổi theo thời gian trong năm, gắn với sự giao mùa. Thông thường, những sắc màu của mùa thu (vàng sáng, nâu, đỏ sậm) kém được yêu thích nhất trong bảng màu. Những nghiên cứu thực hiện trong mùa thu đã cho thấy sự ưa chuộng những màu tối và ấm áp tăng nhanh.

Tựu chung lại, màu sắc yêu thích nhất là một đặc điểm cá nhân có tính ổn định. Tuy nhiên, chúng ta cũng không thể phù nhận sự thay đổi trong sở thích của mỗi người, những thứ trong tâm trí họ ở thời điểm hiện tại.